مطالعه جمعیت شناختی جمعیت سالخورده کشور در 10 سال گذشته و پیش بینی روند آن تا افق 1404

جمعیت شناسان آغاز دوران سالخوردگی را از روی گروه های سنی بزرگ تعیین می کنند.آنان اصلاحاتی مانند: سالمند، سالخورده، مسن، و کهن سال و نظایر آن را در مورد کسانی بکار می برند که شصت سال یا بیشتر از سن آنان گذشته باشد. معمولاً اگر بیش از دوازده درصد کل جمعیت شصت و بالاتر ویا بیش از ده درصد کل جمعیت شصت و پنج سال و بالاتر باشد جمعیت سالخورده تلقی می شود.تأثیر ساختار سنی جمعیّت در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... در جامعه بر کسی پوشیده نیست. موالید، مرگ و میر و مهاجرت ها بر ساختار سنی جمعّت اثر می گذارند. جوانی یا سالخوردگی، ساختار سنی جمعیّت هر کدام مسایل و پیچیدگی گوناگونی را به همراه دارد وبدون شناخت این مسائل نمی توان برای آینده جوامع برنامه ریزی نمود.دراینجا هدف پاسخگویی به سئوالاتی نظیر اینکه درسال مبدا (1379) میزان سالخوردگی جمعیت چه نسبتی را به خود اختصاص داده ، چه توزیع جنسی ، مناطق شهری و روستایی ومانند آن تا سالهای 1389داشته؟ و اینکه جمعیت سالخورده کشور باتوجه به روند ده سال گذشته تا سالهای 1404 ازچه میزان رشد برخوردارخواهند شدو به طور کلی روند جمعیت سالخورده کشور برای سالهای آتی چگونه پیش بینی می شود؟ به منظور شناخت سئوالات فوق دراین تحقیق، از روش مطالعه اسنادی وتحلیل کمی وبه ویژه شیوه نمونه گیری تمام شماری اسنادومدارک اطلاعات جمعیتی بهره گیری شده است .به طور کلی یافته های این تحقیق حاکی از آن است که در نیمه ی اول قرن بیستم جمعیت سالمندی درتمامی قاره های جهان روبه فزونی بوده وضمن آنکه کشورهای در حال توسعه نیز در آینده ای نه چندان دور با مشکل فزونی جمعیت سالمندی روبرو خواهند شد. بعلاوه یافته ها نشان می دهد که کشور ایران مرحله ی گذار ازساختار سنی جوان به سالخوردگی را تجربه می کند. و همچنین براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن مستندات آماری از 64219318 نفر جمعیت کشور در سال 1379 با وشاخص متوسط رشد سالانه47/1به 74733230.نفرجمعیت کشور با 46/1شاخص متوسط رشد سالانه درسال1389. رسیده و درسال 1404با ضریب متوسط رشد.حد پایین 89/0 جمعیت نزدیک به91 میلیون خواهد رسید. سال 1385 جمعیت کشور 70495782 نفر بوده است با توجه به جمعیت 60055488 نفری سال 1375 طی سالهای 1375 تا 1385 سالانه به طور متوسط حدود 029/044/1 میلیون نفر به جمعیت کشور افزوده شده که درسال 1390 به 75149669 میباشد. متوسط رشد سالانه آن نیز برابر با 62/1 درصد میباشد. این میزان رشد درمقایسه با متوسط رشد سالانه جمعیت کشور که درفاصله سالهای 1365 تا 1375 برابر 96/1 درصد بوده است . درحدود 34/0 درصد کاهش یافته است . در قرن بیست و یکم معدل امید به زندگی از شصت و شش سال عبور کرده است هر سال به جمعیّت جهان 7/1% اضافه می شود. ولی این افزایش برای شصت و پنج سال و بالاتر5/2% می باشد. این فاصله ترکیب سنی جمعیت جهان را به سوی سالمند شدن سوق می دهد و پیش بینی می شود که ربع قرن دیگر 2/1 میلیارد نفر (حدود 14% ) از ساکنان کره ی خاکی را افراد شصت سال و بالاتر تشکیل خواهند داد. ( شمس، 1386: 1) برای ایران نیز پیش بینی می شود دو فاصله ی بیست ساله ی 1385 تا 1404 ، ده سال به میانه ی سنی جمعیت افزوده می شود.( سازمان ملل متحد،2007)